Geluidisolatie home-studio

[peristilius]

Beste geluidsexperts,

Om te beginnen wil ik jullie en in het bijzonder Eric Desart bedanken voor alle tijd en moeite die jullie hebben geïnvesteerd in het beschikbaar stellen van de informatie die ons leken helpt een redelijk inzicht in deze ingewikkelde materie te ontwikkelen. Na de informatie op o.a. dit forum uitgebreid bestudeerd te hebben blijf ik met een aantal vragen zitten. Ik zal proberen mijn situatie zo zorgvuldig mogelijk uit te leggen, excuses als ik belangrijke details over het hoofd zie.

Op het moment heb ik in huis een klein kamertje ingericht als home-studio. Ik produceer elektronische muziek met veel laag frequent geluid. Op het moment gebruik ik KRK RP6 studio monitoren, die in de nabije toekomst vervangen zullen worden door betere monitoren van een vergelijkbaar formaat. Geluidsniveaus waarop ik produceer liggen waarschijnlijk tussen de 80 en 90dB. In het kamertje van 3,30 x 2,60 x 2,40 waar ik nu in zit kan ik mijn apparatuur echter bijna niet meer kwijt, is samenwerken haast onmogelijk en is de akoestiek dramatisch, reden genoeg om te verkassen naar een grotere ruimte. Nu heb ik een schuur van 5,20 x 3,30 x 2,30 (2,30 tot aan de dakbalken, 2,45 tot aan het dakbeschot) die ik graag wil ombouwen tot studio. Hier zijn echter weer wat nieuwe problemen aan verbonden.


Figuur 1. Boven aanzicht


Figuur 2. Zij aanzicht

Het geluid dat in deze schuur geproduceerd wordt klinkt vrij luid door in andere delen van het huis. Ik heb enkele tekeningen bijgevoegd die een redelijk beeld moeten geven van de indeling van het huis (fig. 1 en 2). In de schuur ligt een betonnen vloer. De buitenmuur is halfsteens opgebouwd uit baksteen. Tussen de schuur en de bijkeuken bevindt zich een halfsteense kalkzandsteenmuur. Over de muur tussen de schuur en de huidige studio ben ik niet zeker, maar dit is vermoedelijk een spouwmuur, aangezien het vroeger een buitenmuur was, waar de schuur later tegenaan gebouwd is (er komt in ieder geval aanzienlijk minder geluid doorheen dan door de andere muren). Het dak is plat met bitumen bedekking, de balken lopen door in de naastgelegen ruimte (fig. 1). De buitenste muren van de schuur wilde ik sowieso thermisch isoleren, wat mooi te combineren valt met akoestische isolatie, maar geluid dat naar buiten lekt is op zich geen groot probleem, aangezien het dichtstbijzijnde gebouw de schuur van de buren zo’n 10m verderop is.

De grootste probleemgebieden wat geluidsoverlast betreft zijn de huiskamer en een klein kamertje op de eerste verdieping (fig. 2), die gebruikt wordt als werkkamer. In de huiskamer is overlast door laagfrequent geluid en midden tonen. In het kamertje op de eerste verdieping is het alleen doordreunend laagfrequent geluid. Op het moment zitten er ook nog flinke kieren tussen de kalkzandsteenmuur en het OSB dakbeschot, wat geluidslekken zijn (ik kon in de schuur bestek uit de bijkeuken horen rinkelen). Deze geluidslekken zal ik eerst dichten voor ik verdere maatregelen neem, maar hiermee zal het probleem niet opgelost zijn.

Om ongeveer te bepalen wat de bijdrage van verschillende geluidsroutes aan de totale geluidsoverdracht is heb ik een stethoscoop gebruikt. Ik heb een luidspreker (KRK RP6) geplaatst op de plek waar deze ongeveer zou komen te staan (op fig. 1 onderin de schuur) en deze op luid volume muziek af laten spelen. De luidspreker was op dit moment geïsoleerd van de vloer door een dik pak steenwol, maar is dit normaal door zware standaards van MDF gevuld met zand en Auralex Mopads. Door de stethoscoop tegen verschillende oppervlakken in de bijkeuken te plaatsen hoorde ik dat bepaalde wegen duidelijk meer geluid doorgaven dan anderen.

Het meeste geluid kwam door de kalkzandsteenmuur tussen de schuur en de bijkeuken. Ook kwam er veel geluid door het dakbeschot en de doorlopende dakbalken. De muur aan de buitenzijde gaf vrij veel geluid door, maar na onderbreking van de deur was dit een stuk minder. Wegen die relatief weinig geluid doorgaven waren de muur aan de zijde van de W.C. en de vloer. Dat de vloer weinig geluid doorgaf was verrassend, aangezien hij wel veel contactgeluid doorgeeft (stofzuigen in de schuur was in de huiskamer zeer duidelijk hoorbaar). Gelukkig vormt contactgeluid in mijn situatie geen groot probleem. Mijn idee was dat de grootste problemen worden veroorzaakt door geluidoverdracht door de kalkzandsteenmuur tussen de schuur en de bijkeuken en het dak, maar mogelijk dat geluid van andere flanken (voornamelijk de muur aan de buitenzijde) hier ook nog een rol in speelt.

Het is nu niet mijn doel om een volledige geluiddichte kamer te maken, maar enkel om de overlast in de probleemgebieden zo ver mogelijk te reduceren. Zoals gebruikelijk op dit forum heb ook ik te maken met beperkingen in ruimte en budget. Ik wil aan alle zijden niet meer dan 15 cm aan ruimte inleveren en in de hoogte eigenlijk nog veel minder (dit is niet veel, ik weet het). Eerst had ik het idee om een soort doos in doos constructie toe te passen, maar ik heb in de hoogte te weinig ruimte om een goede zwevende vloer te maken. Daarnaast is het in mijn geval misschien effectiever om een paar wegen goed af te schermen dan om het geheel minder goed te isoleren.

Daarom heb ik er voor gekozen om de vloer helemaal niet te behandelen. Ik wil de nadruk leggen op de kalkzandsteenmuur tussen de schuur en de bijkeuken en op het dak. Op de muur heb ik wat SMS berekeningen losgelaten. Hierbij ben ik uitgegaan van een 10cm dikke kalkzandsteen muur met een soortelijk gewicht van 1900 kg/m3. Ik heb verschillende scenario’s berekend.

Scenario 1: 12 cm spouw met 3 cm gipsvezelplaat (1050 kg/m3)
Scenario 2: 10 cm spouw met 5 cm gipskartonplaat (800 kg/m3)
Scenario 3: 8 cm spouw met 7 cm gipsblokken (1250 kg/m3)

Hieruit komen de volgende MSM frequenties:
Scenario 1: f = (75/√0.12) * √(1/190 + 1/34.5) = 40.05 Hz
Scenario 2: f = (75/√0.10) * √(1/190 + 1/40) = 41.26 Hz
Scenario 3: f = (75/√0.08) * √(1/190 + 1/90) = 33.93 Hz

Ik ben uitgegaan van de formule die gebruikt wordt door het WTCB, maar met demping in de spouw liggen deze waarden wellicht nog wat lager? Scenario 3 lijkt mij met deze gegevens in ieder geval het meest wenselijk.

Het dak vormt een groter probleem. Het plafond is al aan de lage kant, dus veel ruimte inleveren is helaas geen optie. Daarnaast mag het dak van binnenuit niet thermisch geïsoleerd worden, omdat dit bij een plat dak tot vochtproblemen kan leiden. De balken zorgen ook voor een groot deel van de geluid overdracht, dus ik weet niet goed hoe ik hier mee moet rekenen. Mijn gevoel zegt me dat ik zoveel mogelijk massa tussen de balken moet bevestigen, en hier nog een verlaagd plafond met spouw onder moet hangen, zodat ik weer een massa-veer-massa principe kan toepassen. Het wordt alleen lastig om genoeg massa aan het dak te bevestigen.

De buitenmuren wilde ik gewoon isoleren met een spouw van 12 cm (opgevuld met 8 cm glaswol) en 2 lagen gipskartonplaat. Zou dit genoeg zijn, of loop ik toch groot risico dat mijn andere isolerende werkzaamheden teniet worden gedaan door flankerend geluid?

Excuses voor de enorme lap tekst, maar ik wilde jullie graag van zoveel mogelijk relevante informatie voorzien. Ik hoop dat jullie de tijd vinden om het te lezen. Bij voorbaat dank.

[Eric Desart]

Dit is een knappe post.

Toch zal jij minstens je dak mee moeten isoleren.
Ook een plat dak kan jij isoleren met binnenisolatie zolang jij er voor zorgt een perfect dampscherm inwendig te gebruiken (liefst geplastifieerd aluminiumfolie met perfect afgedichte naden).

Als we het daar over eens zijn kunnen we verder praten.
Je hebt jouw post mooi uitgewerkt.

Ik zou, niettegenstaande de lagere MSM, niet naar die gipsblokken gaan omdat die zijn coïncidentie te laag wordt (midden in belangrijk audiogebied).
Wat zijn die gipsvezelplaten?
 

[peristilius]

Hallo Eric,

Bedankt voor je antwoord.

Ik heb op het internet voornamelijk bronnen gevonden die het inwendig isoleren van platte daken sterk afraden. De enige uitzondering die hierbij af en toe wordt gemaakt is een situatie waarin er boven de isolatie genoeg ventilatie aanwezig is. Aangezien ik hier geen ruimte voor heb was ik tot nu toe in de veronderstelling dat de binnenkant van het dak isoleren geen goed idee was. Maar ik laat mij natuurlijk graag anders vertellen.

Een perfect dampscherm zou in theorie natuurlijk moeten werken, hiermee loop ik alleen een risico wanneer het dampscherm toch niet perfect blijkt. Op zich ben ik bereid dit risico te nemen, als het leidt tot een goede oplossing voor mijn probleem.

De gipsvezelplaten die ik bedoel zijn bijvoorbeeld:

Gyproc rigidur

Fermacell

Hiermee valt natuurlijk ook nog massawinst te halen door meer lagen toe te passen (met green glue?), maar de platen zijn helaas nogal prijzig.

[Eric Desart]

Voor die massa en keuze van platen is de prijs per kg belangrijk. De laagste kg prijs is de beste.

Green glue is altijd goed maar niet zo goedkoop.

Bereken dat dak al eens in functie van MSM.

PS: Ik moet er een weekje tussenuit .....

[bert stoltenborg]

Sterkte, Eric!